Ghasemi Tusi M I, Mahdavi Azadboni R, Dayyani M, Oshrieh R. Restorative Theology in the Sahifa of Sajjadiyeh: Transition from Suffering to Hope in the Light of Rereading Divine Power. JRH 2025; 13 (1)
URL:
http://jrh.mazums.ac.ir/article-1-1223-fa.html
قاسمی طوسی محمد اسماعیل، مهدوی آزادبنی رمضان، دیانی محمود، عشریه روح اله. الهیات ترمیمگر در صحیفه سجادیه
(گذار از رنج به امید در پرتو بازخوانی قدرت الهی). دین و سلامت. 1404; 13 (1)
URL: http://jrh.mazums.ac.ir/article-1-1223-fa.html
گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران، ساری، ایران
چکیده: (46 مشاهده)
سابقه و هدف: این پژوهش با رویکردی بینرشتهای به بررسی سازوکارهای «الهیات ترمیمگر» در صحیفه سجادیه میپردازد. براساس فرضیه اصلی این تحقیق، امام سجاد(ع) در مناجاتهای خویش، خداوند را بهعنوان «قدرت مطلق ترمیمگر» معرفی میکند که قادر است از طریق ایجاد امید و معنابخشی به دردها، کارکردی پیشگیرانه در حفظ سلامت روان ایفا کند تا گذشته ویرانشده و فرصتهای ازدسترفته، بازسازی شوند.
مواد و روش ها: نویسندگان با روش توصیفیتحلیلی و با رویکرد انتقادی تلاش کردند از طریق مراجعه به مناجات امام سجاد(ع) با خداوند در صحیفه سجادیه، ضمن استنباط تصویری کرانناپذیر از قدرت الهی، نقش آن را در پیشگیری و درمان اختلال روانی با تأکید بر یأس و ناامیدی، مورد بحث قرار دهند.
تحلیل فرازهایی نظیر «وَعِنْدَکَ خَلَفٌ مِمَّا فَاتَ» و «أَصْلِحْ لِی مَا فَسَدَ» نشان میدهد که نظام الهیاتی صحیفه بر سه مؤلفه کلیدی استوار است:
۱. امکان مداخله فراطبیعی در سلسله علل طبیعی؛ ۲. نظام عدالت جبرانی؛ ۳. بازتعریف شناختی رنج.
یافته ها: یافتهها با مطالعات پارگامنت (۲۰۰۱) درباره نقش دین در افزایش تابآوری و پژوهشهای هیت (۲۰۱۵) درباره تأثیر باور به خدای قادر بر کاهش سطح کورتیزول همخوانی دارد. همچنین، چهارچوب نظری «امیددرمانی» اشنایدر (۲۰۰۲) بهعنوان پشتوانه تحلیلی مورد تأیید قرارگرفته است.
استنتاج: حاصل اینکه الهیات ترمیمگر امام سجاد(ع) با تلفیق «پذیرش واقعگرایانه رنج» و «امید به دگرگونی ماورایی»، الگویی بیبدیل برای پیشگیری از اختلالات روانشناختی (ازجمله افسردگی و اضطراب) و مقابله با آن ارائه میدهد که هم از محدوده رواندرمانیهای متعارف فراتر میرود و هم با معیارهای عقلانی سازگاری کامل دارد.