Hosseini Karnami S H, Alipour A, Malekzadeh R. Analyzing the Concept of "Disease Contagion" in Infectious Diseases from the Perspective of Hadith and Medical Jurisprudence. JRH 2023; 11 (1) :65-75
URL:
http://jrh.mazums.ac.ir/article-1-1021-fa.html
گروه معارف اسلامی، دانشکده ی پزشکی، دانشـــگاه علـــوم پزشـــکی مازندران، ساری، ایران
چکیده: (935 مشاهده)
با اپیدمی کروناویروس، بعضی از ظاهرگرایان با تمسک به برخی از احادیث، ازجمله حدیث «لاعدوی» و تلفیق آن با بعضی از آموزههای طب سنتی، سرایت نکردن همهی بیماریها را نتیجه گرفتند. این نوع نگرش موجب تقابل با طب مدرن، انکار سرایت بیماری واگیردار، رعایت نکردن مسائل بهداشتی و در نتیجه، شیوع بیماری، افزایش هزینههای سلامت و نگاه منفی به آموزههای اسلامی شد. پژوهش حاضر با استفاده از منابع معتبر کتابخانهای و مقالات مرتبط، بهروش تحلیل محتوا و با هدف بررسی اجتهادی و استنباطی «موضوع سرایت بیماری از نگاه فقهی و حدیثی» انجام گرفت و با یافتههای پزشکی جدید تطبیق داده شد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که نگرش به حدیث لاعدوی، از نظر روش تحقیق در علم رجال و درایه و فقه الحدیث بحثبرانگیز است و برخی از راویان آن ضعیف هستند و صدور آن از پیامبر اسلام (ص) ایراد دارد. از نظر دلالت نیز افزون بر تعارض با مسلمات تجربههای بشری در زمینههای پزشکی، مداخلهها و تحلیلهای فراوانی برای آن وجود دارد و بهفرض پذیرش نفی سرایت بیماری در این حدیث، باید گفت که فقط از بیماری واگیردار خاصی مانند «گری» در حیوانات که در حدیث دربارهی آن بحث شده، نفی سرایت شده است. با عنایت به اشکالات فراوان بر سند و دلالت حدیث بر سرایت نکردن بیماری و نیز صراحت برخی از احادیث به وجود امکان و وجود سرایت بیماری، مراقبتهای بهداشتی، قرنطینه، فرار از بیماری و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی در هنگام شیوع بیماری، امری عقلانی و مشروع و واجب است.