سابقه و هدف: سالمندی به عنوان یک آسیب عملکردی تدریجی در نتیجه کاهش پاسخ تطابقی به تنیدگی، همراه با خطر رشد بیماری ‌ های مرتبط با سن تعریف می شود. فرد سالمند برای مواجهه با تغییرات و تنش های زندگی به روش های مذهبی نیاز جدی دارد. مطالعات کمی قابل توجهی در زمینه نقش اعتقادات مذهبی در ارتقای سلامت به چاپ رسیده است. لذا این مطالعه کیفی با هدف تبیین چگونگی به کارگیری رفتارهای مذهبی در ارتقای سلامتی زنان سالمندان ایرانی طراحی و اجرا شد.

  مواد و روش ها: این مطالعه با رویکرد کیفی انجام شد. 25 مشارکت کننده در این پژوهش شرکت کردند. در مجموع داده های 25 مصاحبه و مشاهده تحلیل شد. همزمان با جمع آوری داده ها، تحلیل آن ها نیز با مرور مداوم متن مصاحبه، مشاهده و یادداشتهای در عرصه انجام گرفت . تحلیل محتوا به روش تحلیل محتوای گران هیمولاندمن انجام گرفت.

  یافته ها: براساس یافته ها625 کد مربوط به راهکارهای مذهبی اجرا شده جهت ارتقای سلامت توسط سالمندان استخراج گردید. از تقلیل و انتزاعی نمودن کد ها، در مجموع دو درون مایه اصلی شامل: عبادت مساله محور و عبادت هیجان محور پدیدار شد. درون مایه عبادت مساله محور به سه زیرطبقه: مشگل گشایی، گذراندن اوقات فراغت و رویارویی و نیز درون مایه اصلی عبادت هیجان محور به زیرطبقه: خویشتن داری طبقه بندی شد.

  استنتاج: بر اساس نتایج این مطالعه در خصوص نقش برجسته رفتارهای مذهبی در ارتقاء سلامت و با شناخت نیازها و رفتارهای عبادی سالمندان، دست اندرکاران تیم سلامتی قادر خواهند بود اقدامات پیشگیرانه آموزشی و مراقبتی لازم در جهت ارتقای سلامت زنان سالمند را پیش بینی، طراحی و اجرا نمایند.

  دریافت: 27 فروردین 1392                         اصلاحات: 20 مرداد 1393                      پذیرش: 15 شهریور 1393