سابقه و هدف: سلامت روان افراد یک جامعه به عنوان یکی از ارکان سلامتی خصوصاَ در اقشار موثر و سازنده آن، لازمه پویایی، بالندگی و اعتلای آن جامعه است. مذهب به عنوان وسیله‌ای که ما را به یک قدرت برتر و لایزال متصل می‌کند ، می‌تواند حمایت کننده روانی بسیار قدرتمندی باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه منبع کنترل و مذهبی بودن با سلامت روان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران است.

  مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی – تحلیلی، تعداد 300 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران به صورت تصادفی - طبقه‌ای با جمعیت متناسب (جامعه آماری 2000 نفر) انتخاب شدند. در هر کلاس پرسشنامه‌های 28 GHQ - که دارای 28 آیتم در زمینه سلامت عمومی است، پرسشنامه معبد که دارای 65 سوال در زمینه باورهای مذهبی و پرسشنامه منبع کنترل Rotter که دارای 29 سوال در زمینه منبع کنترل است ، به طور تصادفی بین دانشجویان توزیع شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS ویرایش 15 و آزمونهای t-test ، رگرسیون لجستیک و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.

  یافته‌ها: مقایسه نمرات پرسشنامه دانشجویان با کنترل بیرونی و دانشجویان با کنترل درونی بیانگر آن است که دانشجویان با کنترل بیرونی، شکایات جسمانی بیشتر، مشکل اضطراب و اختلال خواب بیشتر و کارکرد اجتماعی ضعیف تر داشته و بیشتر مبتلا به افسردگی می‌شوند. این تفاوت در تمام موارد از لحاظ آماری معنادار بوده است.

  استنتاج: بر اساس نتایج این پژوهش هر چه کنترل، درونی تر شود شکایت جسمانی- اضطراب و اختلال خواب – عملکرد اجتماعی و افسردگی در دانشجویان کاهش می‌یابد، لذا می‌توان استنباط کرد که آموزش و مشاوره علمی از جنبه کنترل درونی اهمیت به سزایی در قشر دانشجو دارد.